Enkele citaten uit de Filosofische OnderzoekingenP.176 Ik riep uit "Nu heb ik het!"- Een plotseling opveren: vervolgens kon ik het plan tot in detail uiteenzetten. Wat zou daar moeten blijven staan? Een beeld misschien. Maar "nu heb ik het" betekende niet: ik heb het beeld. P.179 Dus gaat psychologie over het gedrag, en niet over de ziel? Wat rapporteerde de psycholoog? - Wat observeert hij? Toch het gedrag van de mensen, in het bijzonder hun uitingen? Maar die gaan niet over gedrag.
P.184
Mensen die ons na het ontwaken bepaalde voorvallen vertellen (zij zijn
daar en daar geweest, etc). Wij leren hen nu de uitdrukking "ik heb gedroomd",
waarop het verhaal volgt. Daarna vraag ik hun soms "heb je vannacht iets
gedroomd?" en krijg een bevestigend of ontkennend antwoord, soms een
droomverhaal, soms niet. Dat is het taalspel. (Ik heb nu verondersteld
dat ik zelf niet droom. Maar ik heb ook nooit het gevoel dat iets onzichtbaar
aanwezig is, en anderen wel, en ik kan hun naar hun ervaringen vragen.)
ŚMoet ik nu een veronderstelling doen over de vraag of de mensen door
hun geheugen bedrogen worden of niet; of zij werkelijk tijdens hun
slaap deze beelden voor zich hebben gezien, of dat hun alleen maar zo
voorkomt na het ontwaken? En wat is de zin van deze vraag?-En wat het
belang?! Vragen wij ons dat ooit af wanneer iemand ons zijn droom
vertelt? En zo niet,-- is dat omdat wij er zeker van zijn dat zijn
geheugen hem niet heeft bedrogen? (En gesteld dat het iemand was met
een bijzonder slecht geheugen.-) |
||
|